استوو، هریت ییچر بانوی داستاننویس امریکایی وکلبه عمو تم
استوو، هریت ییچر Stowe, Harriet Beecher بانوی داستاننویس امریکایی (1811-1896) استوو دختر کشیشی پروتستان بود و در محیط تعصبآمیز و خشک مذهبی پرورش یافت. در 1832 با پدرش که رئیس مدرسه الهیات بود به سین سیناتی رفت و به تدریس پرداخت و در 1836 با یکی از استادان و روحانیان همکار پدرش به نام کالوین استوو Calvin Stowe ازدواج کرد و صاحب شش فرزند شد. تجربههای خود را در این سفر در کتاب گل پامچال The Mayflower در 1843 انتشار داد. هریت استوو که شاهد زندگی مشقتبار دهقانان برده در کشتزار بود و قانون سخت و ظالمانه 1850 درباره غلامان فراری نیز بیش از پیش نفرت او را برانگیخته بود، بر آن شد تا احساس همدردی و شفقت و عقیده ضدبردگی خود را به صورت کتابی عرضه کند. پس کلبه عمو توم Uncle Tom’s Cabin را ابتدا به صورت پاورقی و پس از آن در 1852 به صورت کتاب انتشار داد که جنجال فراوان برپا کرد. در این داستان، فرار غمانگیز و پیروزمندانه زن جوان دورگهای با کودکش، یعنی عمو توم که نمونه بارز تیرهروزی غلامان بود، ترس و تشویش او از جدایی از خانوادهای که سالها به آنان خدمت کرده و به سبب ورشکستگی به دلال خرید و فروش غلامان سپرده شده بود، از این خانواده به آن خانواده رفتن و به دست ارباب ستمکاری افتادن که او را زیر شلاق به حال مرگ میانداخت و همه حوادث دیگر به طور مشروح نقل شده است که گرچه اربابانی را که با غلامان خود رفتاری انسانی داشتند به خشم آورد، در جامعه نفوذ فراوان یافت. قدرت خلاقیت و استعداد تنظیم وقایع داستان، خاصه حس انساندوستی که در سراسر کتاب به چشم میخورد، موجب پیدایش جنبشهای ضدبردگی شد و نویسندگان را بر آن داشت تا به پیروی از هریت استوو که اولین بار جرأت مطرح ساختن چنین موضوعی یافته بود، کتابهایی بنویسند. انتشار کتاب کلبه عمو توم در تاریخ رماننویسی امریکا واقعه مهمی به شمار آمد و خانم استوو را مشهورترین رماننویس زمان ساخت. کتاب به بیست و سه زبان ترجمه شد و میلیونها نسخه از آن به فروش رسید و نمایشنامههایی از آن اقتباس شد که با پیروزی بسیار در همه ایالتهای امریکا و در تئاترهای بزرگ و کوچک مدتها برصحنه ماند. هریت استوو پس از انتشار کتاب کلبه عمو توم دو سفر پیروزمندانه به اروپا کرد و رسالههایی در جواب منتقدان کتاب خود نوشت، همچنین به انتشار کتابهای تربیتی دست زد. از جمله در 1870 کتابی درباره لرد بایرون که به روابط نامشروع با نزدیکان متهم شده بود، کناب به نام انتقام خانم بایرون Lady Byrion vindicated را انتشار داد. استوو در 1856 رمان دیگری درباره بردگان به نام درد Dred منتشر کرد که اگرچه در آن با دقت بسیار از مدارک و اسناد استفاده کرده بود، محبوبیت داستان کلبه عمو توم را به دست نیاورد. کتاب مردم شهر قدیم Oldtown Folks (1869) بر مبنای خاطرات کودکی شوهر هریت در ماساچوست قرار گرفته بود. هریت استوو کتابهایی نیز درباره جامعه بزرگ و جامعه روحانی و متعصب نیوانگلند انتشار داد که بینش دقیق و وصف هوشیارانه او را نشان میدهد. از کتابهای معروف او کتاب خواستگاری کشیش The Minister’s Wooing است در 1859. هریت استوو پس از جنگهای داخلی در فلوریدا اقامت کرد و دوره پیری طولانی خود را در این شهر گذراند. کتاب مردم پوگانوک Poganuc People در 1878 در این شهر منتشر شد که خاطرات کودکی نویسنده را در بر داشت.
زهرا خانلری . فرهنگ ادبیات جهان . خوارزمی